Mniej światła wokół zabytków. Miasto może płacić za iluminację tylko niektórych Data dodania: 2020-11-16

Jeszcze parę lat temu secesyjne kamienice przy ul. Zwycięstwa, pięknie eksponowane światłem, były wizytówką naszego miasta. Podobnie z innymi historycznymi obiektami w Gliwicach: kościołami, muzeami, szpitalami i niektórymi budynkami użyteczności publicznej.

Iluminacje przyjeżdżali podglądać włodarze innych miast, bo chcieli mieć takie same u siebie. Niestety, z dawnej gliwickiej chluby pozostały wspomnienia. Po zapadnięciu zmroku coraz mniej jest światła wokół zabytków.

Pod koniec lat 90. Górnośląski Zakład Elektroenergetyczny, a potem jego nowy właściciel – Vattenfall realizowali na Śląsku kilka projektów z obszaru odpowiedzialności społecznej. Jednym z nich był (wykonywany również w Gliwicach) program oświetlenia wybranych zabytków architektury regionu: kamienic, budynków użyteczności publicznej, rzeźb, miejsc kultu religijnego. Energetycy sami projektowali i bezpłatnie montowali iluminacje. Miasto nie ponosiło w związku z tym żadnych kosztów. Płaciło tylko rachunki za prąd i konserwację urządzeń. Przez lata eksponowane światłem gliwickie zabytki cieszyły oczy mieszkańców, dodając tym obiektom uroku i pozytywnie wpływając na okolicę.

Dzisiaj niewiele z tego zostało. Przy okazji modernizacji oświetlenia ulicznego na Zwycięstwa zdjęto nie tylko stylowe lampy, przewieszone przez tę ulicę, ale odłączono też zasilanie opraw, które podświetlały architektoniczne detale reprezentacyjnej gliwickiej arterii. Na zabytkach w innych miejscach naszego miasta jest jeszcze gorzej. Tam świecą tylko pojedyncze lampy. Nikt infrastruktury nie konserwuje. Kiedyś zajmowała się tym firma Zdzienicki. Prace realizowano na podstawie umowy z magistratem, który je finansował. Urząd nie może już jednak płacić za tę usługę.

– Krępują nas przepisy – tłumaczy Łukasz Oryszczak, rzecznik prasowy prezydenta Gliwic. – Możemy oświetlać wyłącznie przestrzenie publiczne, które są własnością miasta. To samo dotyczy konserwacji lamp. Kilka lat temu uwagę na ten fakt zwróciła nam Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach. Nie mamy prawa inwestować publicznych pieniędzy w obiekty do nas nienależące. Dotyczy to m.in. kamienic przy Zwycięstwa, będących własnością wspólnot czy osób prywatnych. Identycznie rzecz ma się w odniesieniu do budowli sakralnych.

Tauron, będąc firmą państwową, może podświetlać, co tylko chce, ale robi to teraz na swój koszt. Swego czasu przeprowadzono takie prace przy katedrze. 

– Cała iluminacja na naszej świątyni jest własnością Tauronu – tłumaczy ksiądz Bernard Plucik, proboszcz parafii katedralnej pw. Świętych Piotra i Pawła. – On ją zainstalował, konserwuje. Nie pobiera też od nas opłat za zużyty prąd. 

A jak jest z innymi obiektami sakralnymi w naszym mieście, które jeszcze parę lat temu były pięknie podświetlone? Vattenfall wykonał iluminację na kilkunastu świątyniach w Gliwicach. W większości zachowała się do dzisiaj, choć rzadko w całości, bo zepsutej infrastruktury nikt już nie naprawia. 

Spytaliśmy w kilku parafiach i żadna nie tylko nie partycypuje w kosztach zewnętrznego oświetlenia kościołów, ale też nie płaci za potrzebny do tego prąd. Kuria diecezjalna również twierdzi, że nie podpisywała porozumienia z Tauronem w tej sprawie. Kto zatem reguluje rachunki? 

– Zapewne płaci miasto, na podstawie starych umów z energetykami – wyjaśnia Oryszczak. – One wciąż nas przecież obowiązują. Będziemy to pewnie robić do momentu, aż zgasną ostatnie lampy podświetlające te obiekty.

• Tablica Tadeusza Różewicza (ul. Słowackiego)

• Plac Rzeźniczy i Brama Raciborska

• Zakład Opiekuńczo-Leczniczy  (ul. Kozielska)

• Willa Caro

• Pomnik Mickiewicza (szkoła na ul. Tarnogórskiej)

• Pomnik i plac Piłsudskiego

• Pomnik Mickiewicza (plac Mickiewicza)

• Skwer za urzędem miejskim

• Liceum przy ul. Górnych Wałów

• Zameczek Pod Murami

• „Chłopiec z łabędziem” (skwer Dessau)

• „Ścieżka światła” (ul. Akademicka)

• Ratusz

• Arkady i obiekty na Rynku

• Naświetlacz na rzeźbę lwa przed Willą Caro

• Naświetlacz na rzeźbę lwa przed hotelem Silvia

• Budynek urzędu miejskiego (Zwycięstwa 21)

• Radiostacja