Zabytkowe kamienice w mojej głowie Data dodania: 2021-09-06

W restaurowanych budynkach zna każdą cegłę i belkę.

Z Rafałem Franzem* rozmawia Małgorzata Lichecka. 

Kiedy prześledzi panią moją aktywność w tej sferze, nietrudno nie zauważyć, że tych kamienic nikt nie chciał remontować, jesteśmy więc w tej działalności osamotnieni. Z punktu biznesowego, czy może bardziej finansowego, dla dewelopera to niekorzystne, bo lepiej zbudować od początku do końca nowy obiekt w miarę szybko, przy niższych kosztach. Ale moja firma nie jest deweloperem, choć pewnie przez niektórych jesteśmy tak postrzegani. 

To był nasz pierwszy raz, kiedy, ze wspólnikami, ratowaliśmy dosyć zdewastowane miejsce. Dzisiaj pewnie niewiele osób pamięta dawną harcówkę. A proszę mi wierzyć, było co robić. Teraz ma zupełnie inną funkcję, a przede wszystkim żyje. Ta udana renowacja bardzo nas cieszyła i doszliśmy do wniosku, że to chcemy robić. Sądzę, że moi partnerzy i ja, zostawiamy w Gliwicach swój ślad. Bardzo wyraźny i nawiązujący do historii. 

Na rynku jest bardzo niewielu wykonawców podejmujących się takich przedsięwzięć, bo są trudne i niebezpieczne. Trudne, ze względu na czas realizacji: w zasadzie do samego końca jedynie szacunkowy. Kiedy patrzę na kamienicę przy Kościuszki 44 i 46, którą kupiliśmy od miasta w 2018 roku w stanie kompletnej ruiny, teraz wiem, że wewnątrz nic ze starego nie pozostanie. Bo niewiele dało się uratować. Prace wykonujemy etapami, bardzo mozolnie, niespodzianki oczywiście są na porządku dziennym: nagle okazuje się, że musimy coś przemurować albo przy pogłębianiu piwnic pojawia się ceglany fundament i trzeba wszystko przeprojektować, albo fragment dachu dosłownie wisi w powietrzu, więc go najpierw zabezpieczamy, żeby cokolwiek zrobić. Wszystko twa, dlatego nauczyliśmy się bardzo ostrożnie określać czas. 

Oczywiście! Na Stalmacha, Plebańskiej, przy Długosza, na klatkach schodowych umieszczone są archiwalne fotografie tych budynków. Widać jak wcześniej wyglądały. Gdybyśmy nie interesowali się historią, nic nie wyszłoby z naszej pracy, bo pamięć miejsca jest szalenie istotna. Zaglądamy do różnych publikacji, korzystamy z archiwum, choć często uzupełnienie informacji jest dość trudne, bo brakuje dokumentów, zaginęły, zgubiły się. 

Kiedy przejeżdżałem przez Kościuszki, na której wcześniej, przez piętnaście lat, mieszkałem, moim marzeniem było żeby te kamienice mieć na własność. Po latach marzenie się spełniło. Jako spółka chcieliśmy, i byliśmy bardzo blisko, kupić budynek przy Zwycięstwa 2, dawny dom bławatny Fedora Karpego, ale, ze względu na zawirowania ze wspólnotą, nie udało się, czego bardzo żałuję, bo to dobra architektura. Teraz jednak całe siły skupiamy na Kościuszki, bo to nasza najtrudniejsza, pod względem technicznym, inwestycja. 

Naprawdę musi się wydarzyć coś ważnego, żeby nie było mnie na budowie. Znam te nieruchomości na wylot: każdą cegłę, każdą belkę. Mimo że nie mam budowlanego wykształcenia, przez te wszystkie lata bardzo wiele się nauczyłem. To jest moja pasja, ja się tym interesuje, ale to także ogromna odpowiedzialność. 

Zaskoczę panią, ale nie chciałam ich wcale kupować. To był przypadek. Dowiedziałem się o nich przy okazji zakończenia prac na Plebańskiej 3. Wiedziałem, że są protesty mieszkańców, nie miałem też ochoty na angażowanie w aż tak dużą inwestycję. Ale kamyczek już w moim ogródku był. Spotkałem się ze wspólnikiem, zapalił się do pomysłu, choć ja byłem sceptykiem. Od słowa do słowa zdecydowaliśmy się na start w przetargu. Myśleliśmy, że będzie więcej chętnych, ale pewnie wystraszono się stanu technicznego (był katastrofalny) i medialnej presji, także współpracy z konserwatorem zabytków. Uratowanie tego budynku jest bardzo trudne, było dużo konsultacji, rozmów z miastem, ale udało się w dobrym terminie pozyskać pozwolenie na budowę. Samo projektowanie trwało rok - myślę, że efekt wypracowany z pracownią architektoniczną P.A. Nova jest dość interesujący. Wierzę, że kiedy zakończymy budowę, budynki będą nie tylko wizytówką Kościuszki, ale też miasta.