Józefa Wieczorka zastąpi o. Jan Siemiński, ulica 15 Grudnia nazywać się będzie Ofiar Grudnia 1970 roku, a Karola Marksa zmieni błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko. Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski, za kilkanaście dni wyda zarządzenie zastępcze, zmieniające patronów kilkudziesięciu gliwickich ulic. Wiemy, które z nich zostaną wyrzucone na śmietnik historii, znamy też nowe propozycje.
W ubiegłym roku sejm przyjął tzw. ustawę dekomunizacyjną. Gminy miały
12 miesięcy na podjęcie decyzji o usunięciu z miejskiej przestrzeni
nazwisk osób, organizacji, dat i wydarzeń nawiązujących do poprzedniego
systemu. Jeśli do 2 września br. tego nie zrobiły, to właściwy dla
danego regionu wojewoda, po zasięgnięciu opinii Instytutu Pamięci
Narodowej, ma obowiązek wydania odpowiedniego zarządzenia zastępczego.
Tak będzie m.in. w Gliwicach.
Nasi samorządowcy długi czas nie zajmowali się tą sprawą. W końcu jednak, w sierpnia br., Marek Pszonak, przewodniczący rady miasta, wysłał pismo do Instytutu Pamięci Narodowej, w którym zwrócił się z prośbą o „przedstawienie katalogu ulic w mieście, których nazwy winny zostać zmienione zgodnie z ustawą z 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i użyteczność publicznej”.
Nasi samorządowcy długi czas nie zajmowali się tą sprawą. W końcu jednak, w sierpnia br., Marek Pszonak, przewodniczący rady miasta, wysłał pismo do Instytutu Pamięci Narodowej, w którym zwrócił się z prośbą o „przedstawienie katalogu ulic w mieście, których nazwy winny zostać zmienione zgodnie z ustawą z 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i użyteczność publicznej”.
Mimo
że katowicki IPN przygotował samorządowcom listę skompromitowanych
patronów gliwickich ulic, rada miasta nie podjęła w tej sprawie żadnej
uchwały. Dlaczego?
– Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie
– mówi Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski, prywatnie mieszkaniec
Gliwic. - Może to obawa przed niezadowoleniem społecznym? Takim zmianom
zawsze towarzyszy pewnego rodzaju zamieszanie i gliwiccy samorządowcy
woleli umyć ręce. Żałuję, że nawet nie przeprowadzili żadnej ankiety czy
konsultacji w tej sprawie.
Skoro władze miasta nie wykazały zainteresowania wdrożeniem ustawy dekomunizacyjnej, zgodnie z jej zapisami, sprawy w swoje ręce wziął wojewoda.
Skoro władze miasta nie wykazały zainteresowania wdrożeniem ustawy dekomunizacyjnej, zgodnie z jej zapisami, sprawy w swoje ręce wziął wojewoda.
- Czekam jeszcze na
ostateczną opinię warszawskiej centrali IPN, która wyjaśni, czy nazwy
wszystkich 34 ulic, jakie znalazły się na liście przygotowanej przez
katowicki oddział instytutu, w całości podlegać będą zmianom – mówi
Wieczorek. - Równolegle, przez klub radnych PiS, zwróciłem się do
gliwickich rad osiedlowych o nadsyłanie propozycji nowych nazw.
Aktywność wykazywali też zwykli mieszkańcy.
Przy podejmowaniu decyzji Wieczorek kierować się będzie, jak mówi, porządkiem osiedlowym. - Jeśli niektórym ulicom w jakimś kwartale miasta patronują postaci bajkowe (tak jest na przykład na os. Waryńskiego), to nowe nazwy będą również z tej kategorii - wyjaśnia.
Nie wyklucza też „kosmetyki”. Takich działań, w których dojdzie tylko do zamiany imienia patrona. Niewykluczone, że np. na Trynku miejsce komunisty Juliusza Rydygiera zajmie lekarz, generał wojska polskiego... Ludwik Rydygier. Być może na tym samym osiedlu innego komunistę, Janka Krasickiego, zastąpi dostojnik kościelny i poeta Ignacy Krasicki. - Zresztą, dla Trynku, leżącego w sąsiedztwie lotniska, mieszkańcy mają kilka bardzo ciekawych propozycji nowych patronów. Są to sławni polscy piloci – mówi Wieczorek.
Wojewoda ma też swoich faworytów. Ulicę Józefa Wieczorka chce nazwać imieniem legendarnego kapelana śląskiej Solidarności - o. Jana Siemińskiego.
Zmiana patrona ulicy dokonana na podstawie ustawy nie będzie miała wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową. Oznacza to, że np. dowodu osobistego, prawa jazdy oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu nie trzeba będzie wymieniać przed upływem terminu ich ważności.
Zdecydowano też, że pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących zmiany nazwy, dokonanej na mocy ustawy, w księgach wieczystych, rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych będą wolne od opłat.
Koszty poniosą natomiast mieszkańcy ulic, którzy mają zarejestrowane tam firmy – chodzi o nowe dokumenty, pieczątki, szyldy reklamowe. Przy zmianie nazwy ulicy trzeba osobiście udać się do GUS po nowe numery REGON, poinformować banki, a także kontrahentów i wspólników o nowym adresie.
Patroni gliwickich ulic przewidywani do zmiany:
22 lipca, Armii Ludowej, Małgorzaty Fornalskiej, Władysława Gomułki, Tadeusza Gruszczyńskiego, Gwardii Ludowej, Władysława Hibnera, Władysława Kniewskiego, Janka Krasickiego, Leona Kruczkowskiego, Adama Rapackiego, Henryka Rutkowskiego, Hanki Sawickiej, Lucjana Szenwalda, Aleksandra Zawadzkiego, Franciszka Zubrzyckiego, Związku Walki Młodych, 15 Grudnia, Feliksa Kona, Karola Marksa, Józefa Mitręgi, Feliksa Niedbalskiego, Wiesława Ociepki, Filipa Sieronia, Józefa Skalskiego, Pawła Targosza, Maksyma Gorkiego, Róży Luksemburg, Bolesława Piaseckiego, Juliusza Rydygiera, SDKPiL (Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy), Wandy Wasilewskiej, Józefa Wieczorka, Edwarda Żabińskiego.
Propozycje nowych patronów:
Szkoły Orląt w Dęblinie, Żołnierzy Wyklętych, Ofiar Grudnia 1970 roku, Ludwika Idzikowskiego (pilot wojska polskiego II RP), Stanisława Latwisa (pilot wojskowy i instruktor lotniczy, twórca melodii Marsz lotników), Janusza Meissnera (polski wojskowy, pisarz i dziennikarz), Romana Florera (pułkownik, pilot wojska polskiego), Bolesława Orlińskiego (polski pilot wojskowy, sportowy i doświadczalny, pułkownik wojska polskiego), Stanisława Skarzyńskiego (pułkownik, pilot wojska polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, pierwszy Polak, który przeleciał Atlantyk), Ludwika Rydygiera (lekarz, generał brygady wojska polskiego), Karla Schabika (radca budowlany w Gliwicach), Oscara Troplowitza (urodzony w Gliwicach niemiecki farmaceuta, współwynalazca kremu Nivea), Edwarda Kiwera (ps. „Biegaj”, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, porucznik piechoty, cichociemny), Bolesława Polończyka (ps. „Kryształ”, porucznik Polskich Sił Zbrojnych, cichociemny, dowódca plutonu zwiadu 10. Brygady Kawalerii Pancernej, więzień łagrów radzieckich), Leszka Ratajskiego (ps. „Żal”, żołnierz Wojska Polskiego II RP, Polskich Sił Zbrojnych, oficer AK, podporucznik piechoty, cichociemny), Bolesława Wolniaka (ps. „Mięta”, oficer WP II RP, PSZ i AK, major łączności służby stałej, cichociemny), Antoniego Żychiewicza (ps. „Przerwa”, żołnierz wojska polskiego, oficer PSZ i AK, podporucznik artylerii, cichociemny), Ryszarda Kaczorowskiego (ostatni prezydent RP na uchodźstwie), Anny Walentynowicz (opozycjonistka w PRL, działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ Solidarność), Danuty Siedzikówny (ps. „Inka”, sanitariuszka 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5 Wileńskiej Brygady AK, skazana przez władze komunistyczne Polski Ludowej na śmierć), Witolda Pileckiego (rotmistrz kawalerii wojska polskiego, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, żołnierz AK, więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz, oskarżony i skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, stracony w 1948), Jana Karskiego (kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek holokaustu), Józefa Mackiewicza (polski pisarz i publicysta), ks. Jerzego Popiełuszki (kapelan warszawskiej Solidarności, obrońca praw człowieka w PRL, zamordowany przez funkcjonariuszy SB, błogosławiony Kościoła katolickiego), Tadeusza Zawadzkiego (ps. „Zośka”, instruktor harcerski, harcmistrz, podporucznik AK, komendant grup szturmowych na terenie Warszawy), Macieja Aleksego Dawidowskiego (instruktor harcerski, podharcmistrz, członek Szarych Szeregów), Jana Bytnara (podharcmistrz, członek Szarych Szeregów), gen. Stanisława Maczka (dowódca I Dywizji Pancernej w czasie walk o wyzwolenie Europy Zachodniej spod okupacji hitlerowskiej w 1944 roku), św. Maksymiliana Kolbego (polski franciszkanin konwentualny, prezbiter, gwardian, misjonarz, męczennik, święty Kościoła katolickiego), Ignacego Krasickiego (najwybitniejszy literat polskiego oświecenia), Karola Wojtyły (św. Jan Paweł II, papież), Lucjana Rydla (poeta i dramatopisarz polski okresu Młodej Polski), Wandy Rutkiewicz (polska alpinistka i himalaistka), o. Jana Siemińskiego (redemptorysta, legendarny kapelan śląskiej Solidarności, organizator duszpasterstwa ludzi pracy, współorganizator pomocy dla rodzin internowanych i aresztowanych).
Przy podejmowaniu decyzji Wieczorek kierować się będzie, jak mówi, porządkiem osiedlowym. - Jeśli niektórym ulicom w jakimś kwartale miasta patronują postaci bajkowe (tak jest na przykład na os. Waryńskiego), to nowe nazwy będą również z tej kategorii - wyjaśnia.
Nie wyklucza też „kosmetyki”. Takich działań, w których dojdzie tylko do zamiany imienia patrona. Niewykluczone, że np. na Trynku miejsce komunisty Juliusza Rydygiera zajmie lekarz, generał wojska polskiego... Ludwik Rydygier. Być może na tym samym osiedlu innego komunistę, Janka Krasickiego, zastąpi dostojnik kościelny i poeta Ignacy Krasicki. - Zresztą, dla Trynku, leżącego w sąsiedztwie lotniska, mieszkańcy mają kilka bardzo ciekawych propozycji nowych patronów. Są to sławni polscy piloci – mówi Wieczorek.
Wojewoda ma też swoich faworytów. Ulicę Józefa Wieczorka chce nazwać imieniem legendarnego kapelana śląskiej Solidarności - o. Jana Siemińskiego.
Zmiana patrona ulicy dokonana na podstawie ustawy nie będzie miała wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową. Oznacza to, że np. dowodu osobistego, prawa jazdy oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu nie trzeba będzie wymieniać przed upływem terminu ich ważności.
Zdecydowano też, że pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących zmiany nazwy, dokonanej na mocy ustawy, w księgach wieczystych, rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych będą wolne od opłat.
Koszty poniosą natomiast mieszkańcy ulic, którzy mają zarejestrowane tam firmy – chodzi o nowe dokumenty, pieczątki, szyldy reklamowe. Przy zmianie nazwy ulicy trzeba osobiście udać się do GUS po nowe numery REGON, poinformować banki, a także kontrahentów i wspólników o nowym adresie.
Patroni gliwickich ulic przewidywani do zmiany:
22 lipca, Armii Ludowej, Małgorzaty Fornalskiej, Władysława Gomułki, Tadeusza Gruszczyńskiego, Gwardii Ludowej, Władysława Hibnera, Władysława Kniewskiego, Janka Krasickiego, Leona Kruczkowskiego, Adama Rapackiego, Henryka Rutkowskiego, Hanki Sawickiej, Lucjana Szenwalda, Aleksandra Zawadzkiego, Franciszka Zubrzyckiego, Związku Walki Młodych, 15 Grudnia, Feliksa Kona, Karola Marksa, Józefa Mitręgi, Feliksa Niedbalskiego, Wiesława Ociepki, Filipa Sieronia, Józefa Skalskiego, Pawła Targosza, Maksyma Gorkiego, Róży Luksemburg, Bolesława Piaseckiego, Juliusza Rydygiera, SDKPiL (Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy), Wandy Wasilewskiej, Józefa Wieczorka, Edwarda Żabińskiego.
Propozycje nowych patronów:
Szkoły Orląt w Dęblinie, Żołnierzy Wyklętych, Ofiar Grudnia 1970 roku, Ludwika Idzikowskiego (pilot wojska polskiego II RP), Stanisława Latwisa (pilot wojskowy i instruktor lotniczy, twórca melodii Marsz lotników), Janusza Meissnera (polski wojskowy, pisarz i dziennikarz), Romana Florera (pułkownik, pilot wojska polskiego), Bolesława Orlińskiego (polski pilot wojskowy, sportowy i doświadczalny, pułkownik wojska polskiego), Stanisława Skarzyńskiego (pułkownik, pilot wojska polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, pierwszy Polak, który przeleciał Atlantyk), Ludwika Rydygiera (lekarz, generał brygady wojska polskiego), Karla Schabika (radca budowlany w Gliwicach), Oscara Troplowitza (urodzony w Gliwicach niemiecki farmaceuta, współwynalazca kremu Nivea), Edwarda Kiwera (ps. „Biegaj”, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, porucznik piechoty, cichociemny), Bolesława Polończyka (ps. „Kryształ”, porucznik Polskich Sił Zbrojnych, cichociemny, dowódca plutonu zwiadu 10. Brygady Kawalerii Pancernej, więzień łagrów radzieckich), Leszka Ratajskiego (ps. „Żal”, żołnierz Wojska Polskiego II RP, Polskich Sił Zbrojnych, oficer AK, podporucznik piechoty, cichociemny), Bolesława Wolniaka (ps. „Mięta”, oficer WP II RP, PSZ i AK, major łączności służby stałej, cichociemny), Antoniego Żychiewicza (ps. „Przerwa”, żołnierz wojska polskiego, oficer PSZ i AK, podporucznik artylerii, cichociemny), Ryszarda Kaczorowskiego (ostatni prezydent RP na uchodźstwie), Anny Walentynowicz (opozycjonistka w PRL, działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ Solidarność), Danuty Siedzikówny (ps. „Inka”, sanitariuszka 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5 Wileńskiej Brygady AK, skazana przez władze komunistyczne Polski Ludowej na śmierć), Witolda Pileckiego (rotmistrz kawalerii wojska polskiego, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, żołnierz AK, więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz, oskarżony i skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, stracony w 1948), Jana Karskiego (kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek holokaustu), Józefa Mackiewicza (polski pisarz i publicysta), ks. Jerzego Popiełuszki (kapelan warszawskiej Solidarności, obrońca praw człowieka w PRL, zamordowany przez funkcjonariuszy SB, błogosławiony Kościoła katolickiego), Tadeusza Zawadzkiego (ps. „Zośka”, instruktor harcerski, harcmistrz, podporucznik AK, komendant grup szturmowych na terenie Warszawy), Macieja Aleksego Dawidowskiego (instruktor harcerski, podharcmistrz, członek Szarych Szeregów), Jana Bytnara (podharcmistrz, członek Szarych Szeregów), gen. Stanisława Maczka (dowódca I Dywizji Pancernej w czasie walk o wyzwolenie Europy Zachodniej spod okupacji hitlerowskiej w 1944 roku), św. Maksymiliana Kolbego (polski franciszkanin konwentualny, prezbiter, gwardian, misjonarz, męczennik, święty Kościoła katolickiego), Ignacego Krasickiego (najwybitniejszy literat polskiego oświecenia), Karola Wojtyły (św. Jan Paweł II, papież), Lucjana Rydla (poeta i dramatopisarz polski okresu Młodej Polski), Wandy Rutkiewicz (polska alpinistka i himalaistka), o. Jana Siemińskiego (redemptorysta, legendarny kapelan śląskiej Solidarności, organizator duszpasterstwa ludzi pracy, współorganizator pomocy dla rodzin internowanych i aresztowanych).
Komentarze (0) Skomentuj