Pojawia się nagle, a potrafi zostawić ślady na całe życie. Rocznie dotyka ponad 70 tysięcy Polaków. Udar – bo o nim mowa – jest trzecią po chorobach serca i nowotworach najczęstszą przyczyną zgonów. Niestety w głównej mierze odpowiada również za niepełnosprawność dorosłych. Jak zapobiec lub zminimalizować jego skutki?
Jeśli na podstawie objawów możemy jednoznacznie stwierdzić, że nasz bliski doznał udaru, należy zadbać o to, by jak najszybciej znalazł się w szpitalu. Najlepiej by był to szpital z oddziałem udarowym, gdzie na podstawie wykonanych badań neurolog określi rodzaj i przyczyny udaru. Szybka diagnoza połączona ze specjalistyczną opieką są kluczem do zahamowania rozwoju choroby.
Wczesna rehabilitacja poudarowa
Właściwa rehabilitacja po udarze wielu pacjentów może przywrócić do życia społecznego i zawodowego. Im wcześniej zostanie rozpoczęta, tym lepsze efekty można uzyskać. Nie można pozwolić by osoba po udarze leżała bezczynnie w łóżku.
Pierwszy etap rehabilitacji zaczyna się już przy łóżku chorego. Ćwiczenia rąk i nóg stymulujące krążenie i zapobiegające zakrzepom, ćwiczenia oddechowe oraz profilaktyka przeciwodleżynowa mają przeciwdziałać skutkom unieruchomienia i zmniejszać stopień dysfunkcji. Poprzez powtarzanie ćwiczeń następuje stymulacja komórek nerwowych niedotkniętych udarem i tworzenie nowych połączeń umożliwiających powrót utraconych funkcji (tzw. neuroplastyczność mózgu). Na proces fizjoterapii jeszcze podczas pobytu w szpitalu składa się kilka etapów: z pozycji leżącej chory jest stopniowo sadzany, następnie pionizowany, by wreszcie podjąć próbę chodzenia. Niezbędnym elementem terapii po udarze jest terapia logopedyczna i neuropsychologiczna, gdyż problemy z mową i zaburzenia poznawcze mogą znacznie utrudnić i zmniejszyć efekty fizjoterapii.
Rehabilitacja obejmuje zwykle fizjoterapię, terapię zajęciową, terapię mowy, neuropsychoterapię i opiekę pielęgnacyjną. Rehabilitacja wczesna rozpoczyna się w oddziale neurologicznym lub udarowym często już w dniu przyjęcia do szpitala i jest kontynuowana w oddziale rehabilitacyjnym, w przychodni lub – jeśli zachodzi taka konieczność w domu pacjenta.
Ze środków NFZ taka rehabilitacja może trwać 9 do 16 tygodni w ciągu roku od zachorowania . Często jest to za mało lub w ośrodkach są odległe terminy, dlatego chorzy i ich rodziny często decydują się na rehabilitację neurologiczną w specjalistycznym ośrodku odpłatnie, tym bardziej że ośrodki takie dysponują niejednokrotnie najnowocześniejszym sprzętem, pozwalającym znacząco przyspieszyć proces rehabilitacji.
Dzisiaj roboty pomagają w rehabilitacji poudarowej
W przychodni X-Rehab w Gliwicach pacjent znajdzie kompleksową neurorehabilitację po udarze. Prowadzona jest tu reedukacja chodu z wykorzystaniem najnowszych technologii. Zastosowanie egzoszkieletu lub robota stacjonarnego pozwala znacząco przyspieszyć proces leczniczy, ponieważ duża ilość prawidłowych, dokładnie kontrolowanych kroków szybciej uruchamia neuroplastyczność mózgu, naturalne zjawisko pozwalające na reorganizację tkanki nerwowej. Pacjent poddany terapii zaczyna chodzić więcej, szybciej i bezpieczniej. Poprawie w wyniku takiej terapii ulega nie tylko sam chód, ale też ogólna mobilność pacjenta i jego samodzielność. Dodatkowo zastosowanie funkcjonalnej elektrostymulacji pozwala na intensyfikację działania leczniczego. Ze względu na wpływ udaru na wszystkie części ciała, stosowana jest terapia neurofizjologiczna, która ma na celu równoważenie napięcia w obrębie tułowia i kończyn oraz pozwala na powtórne nauczenie pacjenta samodzielnego wykonywania codziennych czynności. Dzięki tej terapii fizjoterapeuta pracuje nad zmniejszeniem spastyczności mięśni, a także wzmocnieniem obszarów dotkniętych porażeniem.
Udar to także zaburzenia w sferze psychosomatycznej. Pracując nad funkcjami poznawczymi z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości wprowadzany jest do procesu leczenia element zabawy i rywalizacji, aby zwiększyć zaangażowanie i dostarczyć nowych, stymulujących bodźców do przebudowywanego układu nerwowego. Jako uzupełnienie procesu leczniczego stosujemy hydroterapię, która normalizuje napięcie i pobudzenie całego organizmu.
Zobacz reportaż z pacjentem rehabilitowanym w X-REHAB
Należy pamiętać, że założeniem każdej rehabilitacji jest odbudowanie – w stopniu maksymalnym – funkcji, które zostały utracone w wyniku udaru. Jeśli mimo prowadzonej terapii nie jest to możliwe, dążymy do nauczenia pacjenta jak te braki kompensować (np. jak radzić sobie z jedną sprawną ręką czy jak ćwiczyć by się komunikować mimo problemów z mową). W procesie dochodzenia do zdrowia bardzo ważne, a wręcz niezbędne, jest wsparcie najbliższych. Udar dotyka bowiem bliskich w równym stopniu, jak samego pacjenta. Chory często nie zdaje sobie sprawy ze swojego stanu, a rodzina musi się liczyć z tym, że bliska osoba będzie niezdolna do samodzielnego funkcjonowania i może się zmienić pod względem psychologicznym. Trudne do zaakceptowania ograniczenia, wynikające z udaru, mogą bowiem skutkować agresją i prowadzić do depresji. Dlatego wsparcie i motywację ze strony najbliższych można śmiało zaliczyć do kluczowych warunków powodzenia terapii.
Objawy udaru:
-
osłabienie, brak czucia po jednej stronie ciała
-
niewielkie niedowłady ręki, nogi, mrowienie w kończynach
-
opadający kącik ust
-
bełkotliwa mowa, trudność w porozumiewaniu się
-
brak czucia na policzku lub języku
-
zaburzenia widzenia, zwykle dotyczące jednego oka (przedmioty wydają się zamazane, podwójne, nieostre, widzenie tylko po prawej lub lewej stronie)
-
nagłe, występujące pierwszy raz wymioty i silne bóle głowy
-
zawroty głowy, niepewny chód, trudności w utrzymaniu równowagi również w pozycji siedzącej
-
upadki bez powodu
Gliwickie Centrum Rehabilitacji X-REHAB
ul. Szparagowa 19, 44-141 Gliwice, tel. 32 338 91 10, www.x-rehab.pl
MATERIAŁ PARTNERA
Komentarze (0) Skomentuj