Poradnik wyborcy Data dodania: 2020-01-04

5 stycznia przedterminowe wybory prezydenta Gliwic. Przypominamy najważniejsze zasady głosowania.

Jak oddać ważny głos na swojego faworyta? Czy można głosować w innym miejscu? Kto może głosować przez pełnomocnika? Przygotowaliśmy listę najważniejszych zasad i porad dotyczących poprawnego wypełnienia karty do głosowania.

O fotel najwyższego urzędnika w mieście, po tym, jak opuścił go Zygmunt Frankiewicz, uzyskując mandat senatora, powalczą cztery osoby. Przy urnie będziemy mogli oddać głos na Andrzeja Gillnera – byłego dyrektora Gliwickiego Centrum Organizacji Pozarządowych, Kajetana Gorniga – byłego gliwickiego radnego, Janusza Moszyńskiego – byłego marszałka województwa śląskiego i byłego wiceprezydenta Gliwic, a obecnie pełniącego obowiązki prezydenta tego miasta lub Adama Neumanna z Koalicji dla Gliwic Zygmunta Frankiewicza – wieloletniego zastępcy prezydenta Gliwic. 

Czynne prawo wyborcze, tj. prawo wybierania, ma obywatel polski oraz Unii Europejskiej, nieposiadający polskiego obywatelstwa, który kończy 18 lat najpóźniej w dniu głosowania i na stałe zamieszkuje obszar gminy, w której działa wybierany organ.

Nie ma prawa głosować osoba pozbawiona praw publicznych w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu lub Trybunału Stanu oraz osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

Aby zagłosować, należy mieć przy sobie dokument tożsamości. Bez tego nie otrzymamy karty do głosowania. Karta będzie miała formę płachty z nazwiskami kandydatów oraz nazwami popierających ich komitetów wyborczych. 

Otrzymanie karty potwierdzamy podpisem w odpowiedniej rubryce spisu wyborców. Z kartą udajemy się do miejsca w lokalu wyborczym, zapewniającym tajność głosowania. Tam w sposób niewidoczny dla innych możemy oddać swój głos, zapoznając się wcześniej z informacjami zawartymi na karcie. Dla zachowania tajności, wrzucamy kartę do urny tak, żeby zadrukowana strona była niewidoczna. 

To najważniejsza ze zmian w ostatnim czasie. Ordynacja wyborcza od 2018 r. definiuje głos jako ważny, jeśli na karcie pojawiają się przynajmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki.

Nasz głos będzie nieważny, jeżeli w ogóle nie postawimy krzyżyka, umieścimy go obok nazwisk dwóch lub więcej kandydatów czy postawimy go obok nazwiska kandydata skreślonego.

W odróżnieniu od wyborów na prezydenta RP lub parlamentarnych, nie ma możliwości oddania głosu w innym okręgu wyborczym niż ten, do którego należy wyborca. Wybory na prezydenta miasta polegają na głosowaniu w kraju, w miejscu stałego zamieszkania.

Nie zawsze jednak miejsce stałego zamieszkania jest równoznaczne z miejscem zameldowania. W takiej sytuacji są na przykład przyjezdni studenci Politechniki Śląskiej. Co zrobić, żeby móc zagłosować w miejscu stałego pobytu?

Konieczne jest złożenie w urzędzie miasta Gliwice pisemnego wniosku o dopisanie do spisu wyborców, z podaniem imienia, nazwiska, imienia ojca, daty urodzenia i PESEL-u wraz z kserokopią dowodu tożsamości oraz deklaracji z informacją o obywatelstwie i adresie stałego zamieszkania. W ciągu pięciu dni otrzymamy decyzję. 

Osoby, które chcą złożyć wniosek o dopisanie do spisu, muszą to zrobić najpóźniej do 30 grudnia br. W przeciwnym razie wniosek może zostać nierozpatrzony.

Głosowanie przez pełnomocnika to rozwiązanie dla osób, które, z uwagi na swoją niepełnosprawność lub wiek, nie są w stanie osobiście oddać głosu. Zgodnie z przepisami z tej możliwości mogą skorzystać wyborcy niepełnosprawni, u których stwierdzono umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności albo wyborcy, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończą 75 lat.

Pełnomocnikiem może być wyłącznie osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Co do zasady, pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby. Wyjątkowo istnieje możliwość przyjęcia go od dwóch osób – jeżeli jedną z nich jest wstępny, zstępny, małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Pełnomocnikiem nie może być ten, kto wchodzi w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa, jest mężem zaufania albo kandydatem w danych wyborach.

Celem sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca wpisany do rejestru wyborców miasta Gliwice winien złożyć pisemny wniosek. Formularze dostępne są na stronie https://bip.gliwice.eu/ w zakładce „Przedterminowe wybory prezydenta miasta Gliwice – 2020 r.” Do wniosku załącza się: kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności oraz pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa (wzór zgody dostępny jak wyżej). 

Wnioski przyjmowane są w Urzędzie Miejskim w Gliwicach przy ul. Zwycięstwa 21, wydział spraw obywatelskich, pokój 231 na II piętrze, w godzinach urzędowania do 27 grudnia (piątek), godz. 15.00.

Akt pełnomocnictwa sporządzany jest w miejscu zamieszkania wyborcy udzielającego pełnomocnictwa lub w innym miejscu na terenie miasta Gliwice – poza miejscem zamieszkania wyborcy udzielającego pełnomocnictwa – jeżeli wyborca zwróci się o to we wniosku.

Wyborca ma prawo cofnięcia pełnomocnictwa. Następuje ono przez złożenie, najpóźniej dwa dni przed dniem wyborów, stosownego oświadczenia do p. o. prezydenta Gliwic lub doręczenie takiego oświadczenia właściwej komisji wyborczej w obwodzie w dniu głosowania.

Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa, może głosować osobiście w lokalu wyborczym, jeżeli wcześniej nie oddał głosu pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez wyborcę powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym ci posiadający orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, inwalidzi I i II grupy, a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Zamiar głosowania korespondencyjnego należy zgłaszać komisarzowi wyborczemu w Katowicach do 23 grudnia. Zgłoszenia dokonuje się w godzinach pracy Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30-15.30. Biuro mieści się w Katowicach (kod pocztowy 40-032) przy ul. Jagiellońskej 25, pok. 155. 

Zgłoszenia można dokonać osobiście (pod wskazanym adresem), pisemnie, telefaksem (32 255 40 53) lub w formie elektronicznej (katowice@kbw.gov.pl). Powinno ono zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, a także wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet wyborczy.

Do zgłoszenia należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. 

Wzór zgłoszenia dostępny jest na stronie https://bip.gliwice.eu/ w zakładce „Przedterminowe wybory prezydenta miasta Gliwice – 2020 r.”

Pierwsza tura wyborów odbędzie się 5 stycznia 2020 r. Ewentualną dogrywkę, w razie nieuzyskania przez żadnego z kandydatów powyżej 50 proc. głosów, zaplanowano na 19 stycznia. 

Kampania wyborcza zakończy się 3 stycznia (piątek) o północy. Lokale wyborcze będą czynne w niedzielę w godzinach 7.00 – 21.00.

(opracował: pik)