Zegary z kolekcji Muzeum w Gliwicach i Muzeów Narodowych w Krakowie i we Wrocławiu. 

Pokaz kolekcji zegarów i zegarków zgromadzonych w muzealnych zbiorach, z których najstarsze pochodzą z XVIII stulecia, stanie się okazją do wędrówki śladami czasu w kulturze. Tytułowe Oblicza czasu to nie tylko tarcze zegarów – zgromadzonym na wystawie mechanizmom towarzyszyć będą obrazy i grafiki, dla których inspiracją stał się czas i wpisane w niego przemijanie i trwanie.

Oprócz zegarów i dzieł ze zbiorów gliwickiego muzeum, zobaczymy także eksponaty wypożyczone z Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Zakochanych w wystawie „Młoda Polska” ucieszy zapewne informacja, że wśród nich znajdą się obrazy Olgi Boznańskiej i Bronisławy Rychter-Janowskiej. Kuratorem ekspozycji jest Patrycja Gwoździewicz, historyk sztuki, kierownik Działu Sztuki i Rzemiosła Artystycznego Muzeum w Gliwicach. Wystawa „Oblicza czasu…” dostępna będzie dla zwiedzających w Willi Caro do 12 czerwca 2022 r. 

Wystawę tworzą trzy wątki tematyczne. Pierwszy z nich nakierowuje naszą uwagę wprost na czasomierz jako zabytek, tajniki jego mechanizmu, ale też konserwacji. Ekspozycja przybliży historię form zegarów na przestrzeni dziejów – od słonecznych po mechaniczne, będzie można zapoznać się z wybranymi aspektami chronometrii, a także dowiedzieć, jakie wyzwania przed muzealnym konserwatorem stawiają zegary. 

Wątek drugi wiąże się z przestrzenią symboliczną, ku której prowadzi nas zegar – nieodłączny atrybut czasu i przemijania. Właśnie przemijaniu poświęcona będzie ta część ekspozycji, wzbogacona o prezentację obrazów i grafik z Muzeum Narodowego we Wrocławiu i Muzeum w Gliwicach o tematyce wanitatywnej oraz najcenniejszych zegarów. Jednak czas to nie tylko momenty przejścia, czy „przełomu”, o których przypominają wydzwaniane na zegarze kuranty, czy wybijane pełne godziny. To także miarowy ruch wahadła pomiędzy, wcale nie mniej istotny. I dlatego część trzecia wystawy poświęcona będzie zegarom jako nieodłącznemu elementowi codzienności. Znajdziemy w niej obrazy wybitnych polskich artystek: Olgi Boznańskiej i Bronisławy Rychter-Janowskiej ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, a także kolekcję zegarków kieszonkowych i sentymentalne pamiątki rodzinne, których obecność może wywoła w zwiedzających własne wspomnienia. 

O kolekcji zegarów Muzeum w Gliwicach i samej wystawie „Oblicza czasu…” mówi jej kuratorka, Patrycja Gwoździewicz:  Zegary zgromadzone w Muzeum w Gliwicach są zbiorem różnorodnym. Od czasów założenia w 1905 r. do roku 1944 trafiło do muzeum kilkanaście zegarów i zegarków opisywanych w ówczesnych inwentarzach jako: stare, interesujące, rzadkie. Prezentują różny poziom wykonania i przeznaczenia. Od zegarów „ludowych”, powszechnych w zamożniejszych gospodarstwach wiejskich i miejskich, po zegary w obudowach „stylowych” oraz zegarki kieszonkowe najlepszych francuskich i szwajcarskich wytwórni. Trafiały do muzeum jako dary bądź zakupy. Pierwszym zegarem w kolekcji jest kamienny zegar słoneczny ofiarowany przez księdza Jana Chrząszcza (jednego z pomysłodawców i założycieli Muzeum). Zegar znajdował się w ogrodzie parafii w Pyskowicach, nosi datę 1808 r.
Wśród osób, od których pozyskano zegary lub zegarki w okresie międzywojennym byli m.in.: Simon Macha,  Koslovski – właściciel dóbr ziemskich, Pani Koehler, woźny szkolny, zegarmistrz Kraja z Gliwic, zegarmistrz Richter. W okresie powojennym muzeum pozyskało kilka zegarów jako dary: m.in. zegar porcelanowy z figurą trubadura, zakupiono do zbiorów bardzo cenny angielski zegar muzyczny z okresu georgiańskiego, kilka obiektów trafiło także jako przekazy straży granicznej. 

W kolekcji wyróżniają się zegary wiedeńskie z okresu późnoklasycystycznego i biedermeieru. Są zegary szwarcwaldzkie od XVIII do XIX w., w tym zegar ze szklanymi dzwonkami. W skład zbioru wchodzą także zegary szafkowe, szafowe podłogowe, ramowe, obrazowe, powozowe, a także niekompletne: same obudowy, mechanizmy. 

wstecz

Komentarze (0) Skomentuj